اصول مدیریت کیفیت
استانداردهای سری ISO 9000 بر پایه مجموعه‌ای از اصول مدیریت کیفیت استوار هستند. اصول مدیریت کیفیت، که از دانش و تجربه متخصصان جهانی گردآوری شده‌اند، به سازمان‌ها یاری می‌رسانند تا به موفقیت پایدار دست یابند. اصول مدیریت کیفیت در استاندارد ISO 9000:2015 (بند ۰٫۲) و مقدمه استاندارد ISO 9001:2015 به طور جامع تشریح شده‌اند.
هفت اصل مدیریت کیفیت
۱. اولویت دادن به مشتری Customer focus
ماهیت اصلی:
هدف اصلی هر سازمان، شناخت دقیق نیازها و انتظارات کنونی و آینده مشتریان و تلاش برای تحقق آن‌ها، و حتی فراتر رفتن از این انتظارات است.
مزایای اصلی:
- ارتقای ارزش ارائه‌شده به مشتریان
- افزایش میزان رضایت و وفاداری مشتریان
- تشویق به خرید مجدد و توصیه برند به دیگران
- رشد درآمد و گسترش سهم بازار
- تقویت اعتبار و جایگاه برند
گام‌های اجرایی:
- شناسایی مشتریان و بازارهای هدف
- درک عمیق نیازها و انتظارات مشتریان
- همسو کردن اهداف سازمان با نیازهای مشتری
- ارزیابی رضایت مشتری و اقدام بر اساس نتایج
- مدیریت فعال و پویا روابط با مشتریان
۲. هدایت و رهبری Leadership
مفهوم کلی اصل:
رهبران در همه سطوح سازمان باید مسیری واحد ترسیم کنند و فضایی ایجاد کنند که کارکنان بتوانند به طور کامل در راستای اهداف کیفی سازمان مشارکت کنند.
مزایای اصلی:
- هماهنگی فعالیت‌ها با استراتژی‌های سازمان
- تقویت ارتباطات درون‌سازمانی
- افزایش کارایی و اثربخشی در دستیابی به اهداف کیفی
- پرورش فرهنگ بهبود مداوم
گام‌های اجرایی:
- تدوین چشم‌انداز، مأموریت و ارزش‌های مشترک
- الگوسازی رفتارهای مطلوب توسط رهبران
- تأمین منابع، آموزش و اختیارات لازم برای کارکنان
- تشویق و قدردانی از تلاش‌ها
- ایجاد فضایی مبتنی بر اعتماد و حذف ترس
۳. مشارکت فعال کارکنان Engagement of people
ماهیت اصلی:
کارکنان در تمامی رده‌ها، قلب تپنده سازمان هستند و مشارکت کامل آن‌ها، توانایی سازمان را برای خلق ارزش به حداکثر می‌رساند.
مزایای اصلی:
- درک بهتر اهداف سازمان توسط کارکنان
- افزایش انگیزه برای مشارکت در بهبود
- تقویت خلاقیت و نوآوری
- ارتقای حس مسئولیت‌پذیری در عملکرد
- اشتیاق برای یادگیری و توسعه مهارت‌ها
گام‌های اجرایی:
- اطلاع‌رسانی شفاف اهداف سازمان به کارکنان
- ایجاد فضایی برای توانمندسازی و مشارکت
- تشویق به خلاقیت و نوآوری
- تقدیر از مشارکت‌ها و ارائه بازخورد سازنده
- فراهم کردن فرصت‌های رشد و یادگیری
۴. نگاه فرآیندی Process approach
ماهیت اصلی:
مدیریت فعالیت‌ها و منابع به شکل فرآیند، نتایج کارآمدتر و قابل پیش‌بینی‌تری به همراه دارد.
مزایای اصلی:
- کاهش هزینه‌ها و زمان با استفاده بهینه از منابع
- دستیابی به نتایج پایدار و قابل اعتماد
- شناسایی فرصت‌های بهبود هدفمند
- افزایش شفافیت در عملیات سازمان
گام‌های اجرایی:
- تعیین اهداف مشخص برای فرآیندها
- تعریف مسئولیت‌ها و اختیارات مرتبط
- شناسایی ریسک‌ها و پیامدهای فرآیند
- پایش ورودی‌ها، خروجی‌ها و عملکرد فرآیند
- تمرکز بر بهبود مداوم فرآیندها
۵. بهبود مداوم Improvement
ماهیت اصلی:
سازمان‌های پیشرو، بهبود پیوسته را به عنوان یک هدف همیشگی دنبال می‌کنند.
مزایای اصلی:
- ارتقای عملکرد کلی سازمان
- همسویی تلاش‌های بهبود در تمام سطوح
- انعطاف‌پذیری در برابر تغییرات محیطی
- ایجاد فرهنگ نوآوری و یادگیری
گام‌های اجرایی:
- آموزش کارکنان در استفاده از ابزارها و روش‌های بهبود
- تعیین اهداف بهبود در تمام رده‌ها
- پایش و تحلیل نتایج اقدامات بهبود
- تشویق به ارائه ایده‌های جدید
- نظارت مستمر بر اثربخشی اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه
۶. تصمیم‌گیری بر پایه شواهد Evidence-based decision making
ماهیت اصلی:
تصمیم‌گیری‌های مؤثر، بر تحلیل دقیق و منطقی داده‌ها و اطلاعات استوار هستند.
مزایای اصلی:
- تصمیمات آگاهانه‌تر و دقیق‌تر
- توانایی بهتر در بازنگری دیدگاه‌های گذشته
- بهبود ارزیابی عملکرد فرآیندها
- افزایش بهره‌وری عملیاتی
گام‌های اجرایی:
- شناسایی و پایش شاخص‌های کلیدی عملکرد
- دسترسی افراد به داده‌های مورد نیاز
- استفاده از روش‌های مناسب برای تحلیل داده‌ها
- ایجاد تعادل بین داده‌ها و تجربه عملی
- اطمینان از دقت و اعتبار داده‌ها
۷. مدیریت روابط با ذی‌نفعان Relationship management
ماهیت اصلی:
برای دستیابی به موفقیت پایدار، سازمان‌ها باید روابط خود با ذی‌نفعان کلیدی، مانند تأمین‌کنندگان و شرکا، را به طور مؤثر مدیریت کنند.
مزایای اصلی:
- بهبود عملکرد سازمان و شرکای آن از طریق بهره‌برداری از فرصت‌ها
- بهینه‌سازی جریان منابع، هزینه‌ها و فناوری
- تقویت انعطاف‌پذیری زنجیره تأمین
- خلق ارزش مشترک برای همه طرف‌ها
گام‌های اجرایی:
- شناسایی ذی‌نفعان کلیدی
- تعیین اهداف مشترک و همسو
- ایجاد روابط شفاف، صادقانه و مبتنی بر اعتماد
- اشتراک دانش، تجربه و منابع
- تشویق به بهبود عملکرد شرکا و تأمین‌کنندگان
اهمیت اصول مدیریت کیفیت
اهمیت اصول مدیریت کیفیتهفت اصل مدیریت کیفیت، ستون‌های اصلی استانداردهای مدیریت کیفیت سری ISO 9000 را تشکیل می‌دهند. آن‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا:
- سیستمی کارآمد و مؤثر برای مدیریت کیفیت طراحی کنند
- عملکرد خود را بهبود بخشند
- رضایت مشتریان و ذی‌نفعان را افزایش دهند
- در بازارهای رقابتی دوام بیاورند و پیشرفت کنند
منابع تکمیلی
ISO 9001:2015 – الزامات سیستم مدیریت کیفیت
اهمیت پیاده‌سازی ISO 9001 برای کسب‌وکارهای کوچک
برای کسب اطلاعات بیشتر برای پیاده سازی و اخذ گواهی نامه ایزو 9001 با ما در ارتباط باشید: 02144259582
بدون دیدگاه