نمودار OPC و FPC
نمودار OPC فرآیند عملیات و نمودار فرآیند جریان FPC ابزارهایی هستند که برای مطالعه روش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای اجرای مفاهیم تولید ناب و ابزارهای آن مانند کایزن، 6S، SMED، OEE، VSM و پوکا یوکه، شناخت و درک فرآیندهای اساسی ضروری است. OPC و FPC می‌توانند به درک فرآیند و شناسایی فرصت‌های بهبود در هر فرآیند کمک کنند.
از این مقاله چه چیزهایی یاد می‌گیرید؟
OPC و FPC چیست؟
نمادهای استفاده‌شده در OPC و FPC چیست؟
انواع نمودارهای فرآیند جریان چیست؟
مثال‌های عملی OPC و FPC.
مطالعه OPC و FPC.
7 گام ساختاری برای اجرای عملی OPC و FPC.
- نمودار فرآیند عملیات (OPC)
نمودار فرآیند عملیات OPC یک ابزار ساده و قابل‌اجرا در مطالعه روش‌ها است. نمودار OPC به درک نمای کلی فرآیند در محیط کار، بهینه‌سازی فرآیندها و بهبود چیدمان کارخانه کمک می‌کند. OPC ابزاری مفید در اجرای تولید ناب است و به‌عنوان “نمودار فرآیند کلی” نیز شناخته می‌شود.
در صنایع کوچک که محصولات مختلف و مونتاژ آن‌ها را انجام می‌دهند، OPC برای نمایش توالی فرآیندها بسیار مهم است.
مثال‌ها
XYZ یک سازمان تولیدی کوچک است که یک محصول تولید می‌کند. برای تولید این محصول به سه مؤلفه مختلف نیاز است. فرآیند تولید این مؤلفه‌ها به شرح زیر است:
محصول A – توالی فرآیند
بازرسی مواد اولیه.
برش میله.
رزوه‌کاری روی میله.
بازرسی نهایی میله.
محصول B – توالی فرآیند
بازرسی مواد اولیه.
سنگ‌زنی صفحه.
برش شیار روی صفحه.
پانچ صفحه.
بازرسی نهایی صفحه.
محصول C – توالی فرآیند
برش و بازرسی مواد اولیه.
سنگ‌زنی.
بازرسی مراحل برش و سنگ‌زنی.
سوراخ‌کاری.
بورینگ (گشادکاری سوراخ).
بازرسی سوراخ‌کاری و بورینگ.
مونتاژ مؤلفه محصول B.
عملیات حرارتی.
بازرسی محصولات B و C.
مونتاژ محصول A.
بازرسی نهایی محصول.
بسته‌بندی محصول.
نتیجه‌گیری از مثال
در نمودار فرآیند عملیات تعداد کل فعالیت‌ها به‌صورت زیر ثبت شده است:
- تعداد عملیات: 12
- تعداد بازرسی‌ها: 8
- تعداد فعالیت‌های ترکیبی: 1
وظیفه مهم این است که تعداد کل فعالیت‌ها در نمودار فرآیند عملیات را کاهش دهیم. باید برنامه‌ای برای بهبودهای کوچک داخلی تنظیم کنیم تا تعداد فعالیت‌ها کاهش یابد و فرآیندها بهینه شوند. می‌توانیم فعالیت‌ها را ترکیب کنیم، زمان فعالیت‌ها را کاهش دهیم یا برخی از فعالیت‌ها را حذف کنیم.
روش تهیه نمودار فرآیند عملیات (OPC)
شروع از سمت راست نمودار:
نمودار OPC معمولاً از سمت راست شروع می‌شود و محصولی که بیشترین فعالیت را دارد در ابتدا وارد سمت راست قرار می‌گیرد.
استفاده از سه نماد اصلی:
در نمودار OPC سه نماد اصلی استفاده می‌شود و هر نماد با خطوط عمودی به هم متصل می‌شود.
توضیحات فرآیند برای هر فعالیت:
برای هر فعالیت به‌صورت جداگانه توضیحات فرآیند نوشته می‌شود.
زمان چرخه فعالیت‌ها:
در صورت نیاز، زمان چرخه فعالیت‌ها با استفاده از نمادهای عملیات ثبت می‌شود.
شماره‌گذاری توالی فعالیت‌ها:
براساس نوع نمادها، شماره توالی داده می‌شود. در پایان نمودار می‌توان تعداد کل عملیات را به‌راحتی شمرد.
نمودار فرآیند جریان (FPC)
نمودار فرآیند جریان ابزاری برای مطالعه روش‌ها است و نسخه توسعه‌یافته‌ای از نمودار فرآیند عملیات (OPC) محسوب می‌شود. این نمودار به مطالعه دقیق‌تر فرآیند کمک می‌کند و در کاهش اتلاف‌های فرآیندی و بهینه‌سازی فرآیندها مفید است. نمودار فرآیند جریان فعالیت‌های عملیاتی را به‌صورت خطی توصیف می‌کند.
نمادهای استفاده‌شده در نمودار فرآیند جریان (FPC)
در نمودار فرآیند جریان، 6 نوع نماد استفاده می‌شود:
سه نماد ابتدایی همان نمادهای نمودار OPC هستند.
3 نماد جدید به نمودار FPC اضافه شده‌اند.
این نمادها براساس مواردی مانند انسان، ماشین و مواد طراحی شده‌اند. برای هر دسته از نمودارها نیازی به استفاده از تمامی نمادها نیست؛ نمادها براساس نیاز شما دسته‌بندی می‌شوند.
انواع نمودار فرآیند جریان
نمودار جریان انسان:
این نمودار فعالیت‌های نیروی انسانی را در حین کار ثبت می‌کند و برای تجزیه‌وتحلیل عملکرد کارکنان براساس زمان و مسافت بسیار مناسب است.
مثال: نیروی انسانی در یک فروشگاه خرده‌فروشی که خدماتی را به مشتریان ارائه می‌دهد. در انتهای نمودار، زمان کل، مسافت طی‌شده و تعداد مراحل نمادگذاری‌شده ثبت می‌شود.
نمودار جریان ماشین یا تجهیزات:
این نمودار فعالیت‌هایی که توسط ماشین‌ها یا تجهیزات انجام می‌شوند را ثبت می‌کند.
مثال: دسته‌بندی فعالیت‌های ماشین‌ها به انواع نمادها.
نمودار جریان مواد:
این نمودار هر فعالیت مربوط به مواد را در قالب 6 نماد ثبت می‌کند و برای شناسایی حرکت مواد، مراحل پردازش مواد و وضعیت ذخیره‌سازی (موقت یا دائمی) مناسب است.
مثال: مطالعه حرکت مواد در یک کارخانه.
خلاصه و نتیجه‌گیری برای بهبود فرآیندها
پس از تکمیل نمودار فرآیند جریان (FPC)، هدف اصلی این است که فرآیندها را براساس مطالعه‌ی وضعیت فعلی بهبود بخشید.
مراحل بهبود:
جمع‌آوری اطلاعات وضعیت فعلی:
اطلاعات مربوط به وضعیت فعلی فرآیند را براساس نمادهای موجود در نمودار جمع‌آوری کنید.
شناسایی ارزش افزوده:
بخش‌هایی از فرآیند که ارزش افزوده‌ای ایجاد می‌کنند، شامل عملیات، فعالیت‌های ترکیبی و بازرسی‌ها هستند.
شناسایی فرصت‌های بهبود:
فرصت‌هایی برای کاهش اتلاف در بخش‌های حمل‌ونقل، تأخیر، انبارش و تنها بازرسی‌ها را شناسایی کنید.
هدف:
ایجاد تغییراتی در فرآیند برای کاهش تعداد کل فعالیت‌ها، بهبود زمان چرخه، و کاهش فاصله‌ها و هزینه‌های اضافی.
خلاصه پایانی:
مطالعه و استفاده از نمودارهای OPC و FPC ابزارهای قدرتمندی برای درک فرآیندهای فعلی و یافتن راه‌های بهینه‌سازی هستند. با شناسایی فرصت‌های بهبود و اجرای تغییرات در فرآیندها، می‌توان به اهدافی نظیر کاهش هزینه‌ها، بهبود زمان تحویل، و افزایش بهره‌وری دست یافت.
شرکت رایان سرت، همراه مطمئن شما در دریافت گواهینامه‌های ایزو و مشاوره‌های تخصصی!
با تجربه‌ای درخشان و تیمی حرفه‌ای، استانداردهای بین‌المللی را به کسب‌وکار شما هدیه می‌دهیم.
برای ارتقای کیفیت و افزایش اعتماد مشتریان، با ما تماس بگیرید.
بدون دیدگاه