مدیریت آلرژی در صنایع غذایی برای حفظ سلامت مشتریانی که در معرض خطر آلرژی هستند، امری ضروری به شمار می رود. هر فرد یا شرکتی که در صنایع غذایی فعالیت دارد، موظف است که جدی بودن آلرژی غذایی را در کنار نقش خود در فرایند مدیریت آلرژی درک کند. در ادامه به بررسی، شناسایی، ارزیابی، مدیریت آلرژی در صنایع غذایی خواهیم پرداخت.
آلرژن غذایی چیست ؟
قبل از مدیریت آلرژی در صنایع غذایی، باید بدانید آلرژن غذایی چیست ؟ آلرژن یک ماده حساسیت زای پروتئینی می باشد که افراد حساس به آن واکنش نشان می دهد. آلرژی های غذایی و عدم تحمل آن می تواند برای افراد بسیار ناخوشایند باشد و مریضی یا در شرایط وخیم مرگ را برای مرم به وجود آورد. علت بیماری های آلرژیک غذایی به طور کامل مشخص نشده است، با این حال بین عموم و پزشکان اجماع عمومی وجود دارد که علت آن با سبک زندگی غربی، محیط و استعداد های ژنتیکی مرتبط می باشد.
برخی از نمونه های آلرژی که معمول است :
- برخی از حساسیت های رایج غذایی سخت پوستان، تخم مرغ، ماهی، شیر، بادام زمینی، سویا، آجیل درختی، کنجد، خردل، کرفس و غلات حاوی گلوتن است.
- مکمل های غذایی مانند گرده زنبور عسل، ژل رویال و موم نیز باعث واکنش های آلرژیک و همچنین موارد غیر خوراکی مانند لاتکس، لوازم آرایشی و برخی از دارو ها نیز در این مجموعه قرار دارند.
- برخی دیگر از مواد آلرژی زا نیز وجود دارد که در کشور های خاصی شناخته شده اند و در اینجا از آنها بحثی نشده است.
غذاهایی که باعث ایجاد آلرژی می شود
در حالی که هر غذایی می تواند واکنش آلرژی را ایجاد کند، هشت نوع غذای اصلی هستند که 90 درصد از آلرژی به آنها مربوط می شود. این مواد شامل تخم مرغ، شیر، بادام زمینی، آجیل درختی، ماهی، صدف، گندم و سویا می باشند. برخی از دانه ها از جمله دانه کنجد و خردل، محرک های رایج برای حساسیت های غذایی هستند و در برخی از کشور ها به عنوان یک آلرژی اصلی شناسایی می شوند.
در بسیاری از کشورها استفاده از برچسب های احتیاطی بر روی محصولات خوراکی مجاز می باشد. برچسب گذاری “حساسیت زا” یا “احتیاطی” عبارتست از یک برچسب گذاری در بسته بندی مواد غذایی که به خریدار یا مصرف کننده توصیه می کند از غذاهای دارای یک یا چند ماده آلرژی زا استفاده نکنند. این مورد یکی از مفاد استاندارد GMP می باشد.
مدیریت آلرژی چیست ؟
مدیریت الرژی یک سیستم از سیاست ها و رویه ها است که به منظور شناسایی، کنترل، آموزش و اطلاع رسانی از خطر و وجود مواد حساسیت زا در محصولات شما از مواد اولیه گرفته تا محصولات نهایی استفاده می شود. همه این روش ها یا برنامه ها باید برای مدیریت آلرژی در صنایع غذایی مورد استفاده قرار بگیرند. در نظر داشته باشید که یک برنامه مدیریت آلرژی موثر، ساختار شناسایی خطرات آلرژی را در مشاغل شما ارائه می دهد و همچنین به انجام مراقبت های لازم کمک می کند.
در حال حاضر هیچ درمانی برای آلرژی های غذایی وجود ندارد و هیچ نتیجه قطعی نیز برای تعداد آلرژن های مورد نیاز برای ایجاد آلرژی در بدن، موجود نیست. تنها راه کنترل آلرژی نیز، اجتناب از خوردن آلرژن های غذایی می باشد. به عنوان یک شرکت فعال در زمینه مواد غذایی، باید برای اطمینان از تشخیص وجود مواد آلرژی زا در مواد غذایی فعالیت هایی را داشته باشید که دریافت استاندارد های غذایی مانند گواهینامه HACCP می تواند برای شروع مفید باشد.
برای بررسی و مشاهده دیگر استاندارد های ایزو صنایع غذایی می توانید به این بخش مراجعه کنید.
الزامات حسابرسی صدور گواهینامه صنایع غذایی
اگر کسب و کار شما مطابق با استاندارد GFSI شناخته شده میباشد، داشتن یک برنامه مدیریت آلرژی مستند شده، و در تجارت شما اجرا می شود. این برنامه باید شامل موارد زیر باشد:
- روشهای کنترل آلرژن ها و جلوگیری از تماس متقابل
- شناسایی خطرات آلرژن در مواد اولیه ، محصولات نهایی و در هر مرحله از فرآیند
- وضعیت آلرژن مواد مورد استفاده در نگهداری و تمیز کردن کارخانه / تجهیزات
- محدودیت های عملکرد نظافت قابل قبول و غیرقابل قبول
- ارزیابی خطر آلرژن های تماس متقابل
- روشهای تأیید برچسب حساسیت زا
- لیستی از مواد حاوی آلرژن که در محل مورد استفاده قرار می گیرد
- سیستم های محدود کننده حرکت گرد و غبار موجود در هوا، حاوی مواد حساسیت زا
- محدودیت های که توسط کارکنان، بازدیدکنندگان و پیمانکاران که به محل تولید، آورده می شوند باید اجرا شود
در نظر داشته باشید که این لیست کامل نیست و برای بررسی دقیق و کامل موارد مورد استفاده برای کنترل آلرژی باید سری به استاندارد های صنایع غذایی بزنید.
تجزیه و تحلیل خطر آلرژی های غذایی
استفاده از سیستم های تحلیل خطر آلرژی، مستلزم آن است که خطرات احتمالی شناسایی و سپس ارزیابی شوند تا مشخص شود کدام یک از آنها مهم هستند. همچنین توصیه می شود که منبع یا دلیل حضور ماده نیز مورد بررسی قرار گیرد، به همین دلیل تیم کارشناسان باید درک خوبی از منشا خطرات غذایی حساسیت زا داشته باشند. برای شروع کار می توانید لیست زیر را بررسی کنید:
مواد اولیه (شامل وسایل کمک پردازش)- تجهیزات و ظروف پردازش
- مواد شیمیایی مورد استفاده برای فعالیتهای نظافت و نگهداری
- دست اندرکاران مواد غذایی
- تجهیزات حفاظت شخصی (PPE) به عنوان مثال: دستکش
- کار در حال انجام
- بسته بندی غذا
- محصولات نهایی
مواد اولیه (شامل وسایل کمک پردازش)پس از اتمام تجزیه و تحلیل خطر، در صورت مشخص شدن حساسیت غذایی احتمالی، باید یک اقدام کنترل قابل اجرا یا کنترل پیشگیرانه را در نظر بگیرید.
کنترل های پیشگیرانه مدیریت آلرژی صنایع غذایی
روش ها، شیوه ها و کنترل های مختلفی وجود دارد که می تواند توسط شرکت غذایی شما برای حمایت از مدیریت موثر آلرژی ها مورد استفاده قرار بگیرد. این موارد شامل :
- آگاهی و شناسایی وضعیت حساسیت زا در تمام مواد اولیه و محصولات نهایی مورد استفاده شما
- پیاده سازی شیوه های خوب تولید مخصوص آلرژن ها
- برچسب گذاری صحیح محصولات با بیانیه درست مواد و اطلاعات حساسیت زا
- آموزش کلیه کارکنان در زمینه روشهای مدیریت آلرژن
به طور کلی مواد آلرژی زا به عنوان خطرات شیمیایی مواد غذایی طبقه بندی می شوند. با تاثیرات شدیدی که آنها می توانند بر مصرف کنندگان در معرض خطر ایجاد کنند، منطقی است که حساسیت های غذایی را شناسایی کرده و در صورت نیاز از آنها استفاده نکنند.
بدون دیدگاه